Sterren op het doek

Op schilderles, kregen we met z'n allen de opdracht om een portret te maken van een mede cursist alla "Sterren op het doek"! Je kent het wel. Een BN'er die het hemd van het lijf wordt gevraagd door mevr. Groenteman. En in de tussentijd geportretteerd wordt door drie kunstenaars. Aan het eind van het programma mag de BN'er een portret meenemen naar huis en de rest wordt geveild voor een goed doel.
Een leuk programma. Leerzaam ook. Zo kan je nog eens in de keuken van een andere kunstenaar kijken. En natuurlijk inspiratie opdoen! Vooral de reacties van de BN'ers als de kunstwerken worden onthult. Erg bijzonder om te zien en dan vooral de keuze die ik soms niet begrijp maar wel recht doet aan kunst. Omdat dan blijkt dat kunst de meest persoonlijke manier is van uitdrukken en verbeelden. Van de kunstenaar en van de geportretteerde kijker!
Prachtig. Je kunt je dus voorstellen hoe leuk ik het vond om aan deze bijzondere opdracht mee te werken. Maar wat later blijkt, was ik wat te naïef .Maar goed, het was zo ver! Lootjes met namen van alle deelnemende cursisten werd in een oude glazen pot gedaan en zij mocht het lootje trekken. Omdat ze van te voren al had aangegeven niet mee te willen doen omdat portret schilderen niet een van haar sterke kanten was. Heel begrijpelijk. Portret schilderen is een vak apart. Laat zij nou het lootje trekken met haar eigen naam! Alsof het lootje er mee speelde!
Ik vond het prima, voor mij was ze een uitdaging. Ik had nog nooit een ouder iemand met bril geportretteerd. Tijdens de schilderles werd de dame op de foto gezet en uit de foto's koos ik de mooiste pose.
Vol goede moed begon ik aan het portret. Ik vond het heerlijk! Ik wilde haar persoonlijkheid ook treffen en dat is ook altijd een uitdaging. Gelukkig was ik al bedreven in het maken van portretten. Ik moest nog veel leren maar uit reacties van mensen kon ik aannemen dat portretten schilderen mij goed af ging.
Na een aantal weken was het dan zover. De onthulling!
We waren allemaal een beetje nerveus en zij helemaal. Ze moest van ons even de ruimte uit zodat wij onze werkstukken konden neerzetten. Ik was blij verrast over de prachtige werken die er stonden te pronken. Stuk voor stuk met liefde gemaakt , ik zag het en merkte het aan alle makers. Allemaal anders en toch gelijk.
Ze mocht eindelijk binnenkomen. Ze was zenuwachtig en gespannen. Daar stonden we dan met z'n allen, de schilderijen te bewonderen. Ze vertelde hoe mooi ze de portretten vond en dat ze eigenlijk geen keuze kon maken. Voor ons wel een beetje jammer. Een keuze is een soort bevestiging van je kunnen als kunstenaar en dat voelt natuurlijk altijd goed! Maar het was niet anders. Voor haar was het moeilijk. Als je de een kiest kies je automatisch niet voor de ander en dat kan de ander als een afwijzing zien. Dat wilde ze natuurlijk voorkomen door niet te kiezen. Voor haar logisch en begrijpelijk. Geen ramp! Ik had een portret gemaakt die recht deed aan mijn manier van schilderen. Erg tevreden was ik, ze was het gewoon ! En ze was er gelukkig erg blij mee.
Aan het eind van les mocht ze van ons alle schilderijen mee nemen naar huis. Iedereen tevreden en er werd weer een lootje getrokken voor het volgende slachtoffer van "Sterren op het doek". Ik had er weer erg veel zin in. Iemand blij maken met iets van jezelf is het mooiste gevoel wat er bestaat! Vol goede moed de stad in om een volgend doek te kopen voor weer een persoonlijk portret!
Een paar weken later liep ik door de stad en net als ik over het bruggetje wil lopen stopt ze op haar fiets naast mij. "Ik wil je nog even wat vragen" ; zegt ze zenuwachtig. "Natuurlijk" zeg ik.
Stamelend zegt ze: " Ja, ik wilde het al eerder, je moet mij niet verkeerd begrijpen  maar ik, je schilderij....."
"Ja, wat is daarmee"', vraag ik vriendelijk. "Mijn neus, het is niet mijn neus, begrijp mij niet verkeerd, het is erg mooi en ik ben het echt. Maar mijn neus klopt niet, kan je dat niet veranderen? "
Verward door al haar tegenstrijdigheden van wel en niet mooi , sta ik met stomheid geslagen. Dan herpak ik mezelf en reageer met : " Je hoeft niet te kiezen, dat hadden we toch afgesproken? Als je het portret niet mooi vindt kies je het toch niet? Ik ga het niet veranderen, ik ben er blij mee"
Ze blijft maar door kakelen met zich te verontschuldigen. " Begrijp mij niet verkeerd, prachtig, het haar en de bovenkant en de onderkant ben ik het echt maar alleen de neus, kan je die toch niet veranderen? "
Verbaasd en eerlijk gezegd ook met een gevoel van teleurstelling snap ik niets van haar verhaal. Uiteindelijk begin ik een beetje geïrriteerd te raken en zeg ik nogmaals : " Ik ga het niet veranderen!"
Dan zegt ze: " Dan moet ik het zelf misschien wel proberen, begrijp me niet verkeerd het is echt prachtig , ben er erg blij mee, maar....."
"Nou, dan moet je dat vooral doen! " reageer ik cynisch. Ze blijft maar door gaan met zich te verontschuldigen en zenuwachtig voor zich uit kijkend. Mijn ogen mijdend blijft ze haar verhaal over het portret herhalen. Eindelijk begin ik mij te realiseren dat ik aan het gesprek een eind moet breien.
" Je moet doen wat goed voelt, kies je het wel is prima, kies je het niet is ook prima, ik ga het niet veranderen. Het is zoals het is." Ik doe een stap achteruit en maak aanstalten om weg te lopen. Dan  hoor haar ik nog mompelen: " Dan moet ik het toch zelf maar veranderen........" 
Ze stapt op haar fiets en fiets weg. Mij verbouwereerd achterlatend. Een gevoel van boosheid bekruipt mij. Wat een vraag! Of ik de neus nog wil veranderen aan een portret wat ik als af heb bestempeld. Misschien moet ze zich realiseren dat ze gewoon een dikke neus heeft!
Ik loop met grote boze stappen verder en ineens moet ik denken aan Hanneke Groenteman met Irene Moors. Ik stel me de onthulling voor van haar drie portretten en zij zegt tegen de kunstenaar : " "Prachtig gedaan , erg mooi portret maar ik wil wel dat je mijn neus nog even veranderd ......"
Ik zie het helemaal voor mij en even heb ik een binnenpretje. Zij doet er maar mee wat ze wil, ook al is het ritueel verbranden! Maakt mij niets meer uit. Veranderen? Nooit niet!!
Aan "Sterren op het doek" doe ik niet meer mee. Naïef als ik was. Portretten maak ik alleen nog voor mensen die het waarderen. Lekker op de bank voor de t.v.  maar voor mij nooit meer in de praktijk "Sterren op het doek"!