Zuster, wat gaan we doen?

Twee dagen heb ik er op zitten en het is na de middag. Ik gooi  de deur van het toilet dicht, de knal echoot in de gang. Ik loop snel weer terug. Als de huiskamer in zicht is ga ik langzamer lopen en als ik de ruimte binnenloop kijken acht paar ogen mij vragend en dwingend aan. De blikken gefixeerd op mijn hele doen en laten. De een vragend, de ander met angst in de ogen en nog een in paniek.
"Daar ben ik weer!" zeg ik enthousiast, in een poging de spanning die er heerst weg te nemen. Gedeeltelijk lukt het. Ik zie een aantal bewoners langzaam weer terugzakken in de stoel. Maar de ogen blijven op mij gefixeerd. Elke beweging die ik maak, elk woord wat ik uit, elke stap die ik zet wordt gevolgd,geobserveerd en bekeken.
Ik loop naar de televisie en besluit een d.v.d van André Rieux op te zetten. Mijn ervaring is dat de muziek rustgevend kan zijn." Wat gaan we nu doen?" vraagt een mevrouw." We gaan naar muziek luisteren" antwoord ik rustig."Wat gaan we daarna doen?"
"Dat weet ik nog niet, we gaan eerst naar muziek luisteren en ik schenk u een kopje thee of koffie in".
De muziek start en even zijn de ogen niet op mij gericht maar op André Rieux. Even heb ik het gevoel dat  ik vrijelijk kan ademhalen.
Langzaam loop ik naar de koffie tafel en schenk voor iedereen in de huiskamer een kopje koffie of thee in."Zuster, wat gaan we doen?". "We gaan naar André Rieux luisteren" antwoord ik rustig.
Alle ogen zijn weer op mij gericht en voel ze branden. Ogen van angstige en verwarde, eenzame ouderen die op dat moment op mij leunen. Die mij zien als hun veilige baken. Ik voel de afhankelijkheid die ze uitstralen de energie uit mijn lijf zuigen.
Terwijl ik iemand een kopje koffie inschenk zegt ze: "Zuster, ik wil nu naar mijn man". Ze staat gelijk op en loopt zonder rollator weg. Ik schrik en snel zet ik de  koffiepot weg en loop naar haar toe. In de tussentijd roept iemand op een dwingende toon: "Wat gaan we doen, zuster ?" "Zuster!"
In de hoek van de huiskamer  hoor ik iemand zachtjes huilen. Nog een bewoner hoor ik mopperen en nog een ander gooit ineens per ongeluk haar volle theekopje om!
" Wacht even mevrouw, ik geef u de rollator even". Snel ren ik naar de gang om haar rollator te halen. Met de rollator ren ik naar de keuken pak meteen een doek en loop snel weer de huiskamer binnen. Ik geef de rollator en gooi meteen de doek op de gemorste thee.
" Zuster, wat gaan we doen?" vraagt ze weer dwingend op het moment dat ze mij ziet. "We gaan samen naar muziek luisteren". zeg ik rustig.
Ondertussen probeer ik haar ervan te overtuigen dat haar man vanmiddag op visite komt zoals hij dat elke zondag doet. "Je kan toch wel even meelopen?" zegt ze. "Zuster, wat gaan we nu doen?  hoor ik achter mij.
Ik kijk haar aan en antwoord vriendelijk met:"We zijn naar muziek aan het luisteren" En ik loop gelijk naar de bewoner die de thee had gemorst. Gelukkig had ze zich niet gebrand. Ik ga even naast haar zitten om haar te troosten. Ze was gaan huilen van de schrik. Ik probeer haar te troosten.
"Zuster, wat gaan we nu doen?" "Zuster!!"
Intussen loopt zij met haar rollator de gang op. Op zoek naar haar man.
Ik besluit achter haar aan te lopen. "Zal ik even met u meelopen?" Dat was gelukkig goed. We lopen samen de gang op en na een gesprekje over haar man en de kinderen en de boerderij waar ze is groot gebracht, lopen we samen weer terug naar de huiskamer. Gelukkig, ze is weer wat gerust gesteld. Ik kan even opgelucht ademhalen.
Met dat we langzaam de huiskamer inlopen, zit er een mevrouw naast haar stoel. Ze zit op de grond mij verbaasd aan te kijken. Haar buurvrouw huilt van schrik en ik hoor achter mij: "Zuster, wat gaan we doen? Zuster!!"
Ik loop snel naar haar toe en probeer haar gerust te stellen." Ik roep even een collega erbij om u overeind te helpen, heeft u geen pijn?". " Nee hoor, dat valt mee, het is hier wel erg koud!"
Ik loop snel naar de overkant en roep mijn collega. Samen helpen wij haar weer in de benen en in de stoel. Achter mij hoor ik:" Zuster wat gaan we doen, zuster!!"
" We zijn muziek aan het luisteren, mevrouw"' reageer ik met gemaakte vriendelijke toon. Ik merk dat ik geïrriteerd raak.
De mevrouw die net op de grond zat zit weer in de stoel en ik ga even bij haar zitten om haar te vragen of ze nog ergens last van heeft. Met dat ik met haar in gesprek wil gaan hoor ik " zuster, wat gaan we nu doen?"
Gelukkig had ze geen last van haar schuiver naast de stoel. We zijn nog even in gesprek en ik hoor haar op een dwingende manier vragen "Zuster, wat gaan we nu doen?" En als ik niet meteen reageer roept ze "Zuster!!"
Ik geef dit keer geen antwoord, even niet. De d.v.d. is inmiddels afgelopen en het einde van mijn werkdag zit er bijna op. Ik merk aan mezelf dat ik er naar verlang. Even geen acht prikkende ogen die allemaal wat van mij willen. Ik ben op en kan niet meer.
Ik spreek mezelf bemoedigend toe en vraag de dames of ze nog wat willen drinken. Ik vraag haar of ze nog een glaasje fris wil, " Wat gaan we daarna doen?" "Dat weet ik niet"; antwoord ik snibbig. Ik schrik van mijn eigen reactie.  Ik ga even zitten.
En weer staren ze mij aan, vragend, dwingend. het voelt als een benauwde deken. "Zuster, wat gaan we nu doen". Ik kijk haar aan en ik zie een strakke blik met holle ogen."We gaan nu niets doen, drink uw appelsap maar even op". Ik kan nog net vriendelijk en geduldig reageren.
Mijn collega komt eraan die mij gaat aflossen. Ik voel opluchting. Ik mag naar huis!! Ik draag aan haar over en wens haar een fijne avond. En met dat ik de huiskamer langzaam uitloop om mijn jas te pakken hoor ik :" Zuster wat gaan nu doen", Zuster!!! Onzeker loop ik door en doe alsof ik haar niet hoor. Het voelt niet goed maar ik moet. Ik kan even niet meer. Moe als een hond. Leeg gezogen. De koek is op.
Ik heb mijn jas aan en ik loop naar de uitgang. Dan hoor ik in de verte nog net ;" Zuster, wat gaan we doen, zuster!!!"





Zorg en Welzijn

Heel bewust heb ik vroeger voor de M.D.G.O-activiteitenbegeleiding gekozen in navolging van een opleiding in de zorg.
Op advies van mijn stagebegeleider. Die zei dat ik niet moest stoppen met leren. Hij raadde mij aan een vervolgopleiding te doen en dat werd activiteitenbegeleiding. Tijdens die opleiding en de stages kwam ik tot de ontdekking dat welzijn voor een kwetsbare groep mensen zoals mensen met een dementie en of een lichamelijke handicap cruciaal is voor het gevoel van welbevinden.
Zorg voor de eerste levensbehoeftes staan natuurlijk nummer een.
Als je geen goede zorg krijgt zoals begeleiding bij de eerste levensbehoeftes van eten, drinken, geestelijke zorg, lichamelijke zorg, persoonlijke hygiëne en leefomgeving dan heb je ook geen zin of ben je te moe voor welzijn op het sociale of recreatieve vlak.
Daarin tegen durf ik wel te beweren dat deze twee zaken in balans moeten zijn. Het een kan niet zonder de ander. Welzijn op sociaal en recreatief vlak zorgt voor een doel en afleiding. Het zorgt voor een goed gevoel over het eigen kunnen. En het laat ontspannen en het leidt af van ziekte en zorgen. In de praktijk betekend dat mensen minder bellen, minder negatieve aandacht vragen, minder medicijnen nodig hebben, initiatief nemen in contacten en zich gelukkiger voelen.
Meer dan 20 jaar werk ik als activiteitenbegeleider met ouderen, in een verpleeghuis setting en in een woon zorgcentrum. Daarbij begeleid ik ook stagiaires.Tijdens die periode heb ik de ontwikkelingen in de zorg en de opleidingen van dichtbij gevolgd. De ontwikkelingen waren niet altijd even positief naar mijn mening maar wel altijd altijd in het belang van de cliënt.
De opleiding M.D.G.O-activiteitenbegeleiding verdween en daarvoor in de plaats kwam S.A.W. Een bredere opleiding waar men uiteindelijk met meerdere doelgroepen kan werken als sociaal agogisch werker/woonbegeleider. Binnen het taken pakket valt dan ook het aanbieden van activiteiten gericht op de doelgroep.
De student heet dan geen activiteitenbegeleider meer maar S.A.W.er. Voor mij is dat lange tijd een lastige situatie geweest. Wetende dat het beroep wat ik uitvoer langzaam aan het uitsterven is. Dat heeft zeer gedaan, het maakte mij ook onzeker. Ik moest S.A.W. studenten begeleiden als zijnde Activiteitenbegeleiders en toch eigenlijk weer niet. Ik ben dan ook lange tijd te veeleisend geweest. Er werden minder specifieke eisen gesteld in de stages dan ik gewend was en ik moest daar erg aan wennen. Voor mijn gevoel deed het afbreuk aan het mooie beroep wat ik uitvoer. Mijn hoge eisen heb ik moeten laten varen. Langzaam maar zeker kwam het besef dat ik roepende in de woestijn was.
Naast die aanpassingen worden de activiteitenbegeleiders regelmatig gevraagd om de zorg in te gaan of zich te laten omscholen. Activiteitenbegeleiders worden bv. zonder geschikte vooropleiding gevraagd ook avonddienst mee draaien. En daar ligt voor mij de grens. Daar wordt het wat mij betreft grijs gebied terwijl die zwart/wit is wat betreft bieden van kwaliteit.
Waarom mag er geen onderscheid meer zijn tussen deze beroepsgroepen? Naar persoonlijke kwaliteiten en ervaring wordt niet meer gekeken. Dat vindt ik zo jammer. Men lijkt zich niet te realiseren dat dit invloed heeft op de zorg en welzijn van cliënten.
Welzijn is een breed gegeven. Welzijn heeft met veel aspecten van de mens en in dit geval de cliënt te maken. Mijn kwaliteiten als activiteitenbegeleider zorgt voor een stukje welzijn op een recreatief en sociaal vlak. Daarnaast werk ik belevingsgericht, naar de behoefte van de mens in kwestie. Naar mijn mening een perfecte aanvulling op de zorg en het welzijn wat de collega op de afdeling geeft aan de cliënt.
Binnen organisaties geven Activiteitenbegeleiders onder druk van dreigend ontslag, mindering van uren zich gewonnen en laten zich omscholen naar bv.verzorgende/ I.G.
Ik ben eigenwijs en ik houdt voet bij stuk. Wat mij betreft ben ik nog steeds activiteitenbegeleider. Ik ben wel benieuwd naar de ontwikkeling en wat de toekomst mij brengt. Zelf zit ik te denken om te gaan studeren. Creatieve therapie - beeldend lijkt mij een perfecte aanvulling op wat ik nu doe. Ben benieuwd of mijn werkgever hetzelfde denkt. In de tussen tijd blijf ik er voor zorgen dat de cliënten Welzijn ervaren door op maat gesneden en menswaardige activiteiten. En uiteindelijk is dat voor mij nog steeds het belangrijkste!






Schilderen met ouderen


Het schilderen met ouderen heb ik opgepakt omdat ik het gevoel had dat de activiteit de mensen wat kon geven. Nu ik daar een tijdje mee bezig ben twijfel ik af en toe of ik het wel goed doe. Helemaal omdat iemand een keer tegen me zei, dat als zij de schilderijen zag dat ouderen onzeker konden worden. En er tegen op konden zien om te gaan beginnen met schilderen. En daarbij heb je ook nog mensen die met de beste bedoelingen vragen: "Heeft u dat helemaal zelf gemaakt?". Nee, natuurlijk niet. Maar goed, is dat dan belangrijk? Ik vind het zo een dooddoener. Dat is het zelfde als tegen je kind zeggen: "Wat heb je dat mooi getekend, maar ...."

Het schilderen is voor mij erg belangrijk. Een passie om in contact te komen. Met mezelf maar ook de ander. Het is een beeldtaal. Binnen mijn beroep als activiteitenbegeleider merk ik dat mensen met een dementie de woorden niet meer zo snel voor handen hebben en door schilderen kunnen vertellen en daardoor bij gevoel komen. Mijn ervaring is dat activiteiten voor ouderen snel kinderachtig wordt. Alsof ze niets meer kunnen dan alleen maar wat knippen, kleuren,verven,plakken en punniken. Ik wil op een menswaardige manier iets aan bieden waar de persoon tot zijn recht komt. Ik ondersteun waar nodig. Mijn uitdaging is dan het loslaten. Het schilderij laten zijn van de ander. De kwaliteiten die ik heb als kunstenaar niet de persoon laten overschaduwen. Daar ben ik mij gelukkig bewust van. De verbinding die ik daarin tegen voel met de cliënt als we samen bezig zijn is zo oprecht en goed en geeft zo veel voldoening. Het tijdelijke geluk en de herinneringen waar over gesproken wordt is soms nog belangrijker dan het eindresultaat. Ik zoek contact en dat voelen cliënten. En hopelijk motiveer ik diegene voor meer. En daar doe ik het uiteindelijk voor.

Belangrijk voor mij is het proces en het contact wat ik anders niet krijg met een cliënt. Schilderen is een beeldtaal waarbij men kan communiceren en even het gevoel heeft belangrijk te zijn en niet meer alleen. Dat daarbij de schilderijen duidelijk laten zien waarover het gaat en esthetisch ook nog mooi zijn om naar te kijken en ik daar een duidelijk aandeel in heb gehad, is dan een meevaller. Ouderen met een dementie zijn nog altijd volwassen en naar mijn mening passen daar menswaardige activiteiten bij, zoals onder andere het schilderen met ouderen.


De hunebedden van Havelte

Na mijn pauze begin ik op de tafel de kranten neer te leggen en zet daarop de schildersezels. De bordjes met verf, de potjes met water en penselen zet ik op de krant en ik haal de werkstukken op. Een voor een zet ik ze voorzichtig op de ezels.
De koffiepot pruttelt en de thee is gezet. Op de achtergrond zachte klassieke muziek. Dit keer de vier jaargetijden van Vivaldi.
Ineens zie ik haar op de gang langzaam mijn kant opkomen. Gekromde rug achter de blauwe rollator. Een zorgelijke blik en een bleek vermoeid gelaat. Het weinige grijze haar wat ze nog heeft netjes gekruld en gekapt. Ze draait met de rollator de huiskamer binnen en we begroeten elkaar.
"Goedemiddag mevrouw " en ik krijg met een zachte stem een " Goedemiddag" terug. Ze kijkt daarbij niet op en sloft langzaam naar haar stoel. Ik loop naar haar toe, buig naar voren en probeer haar blik te vangen met een glimlach. Ik leg daarbij mijn hand op de hare. Langzaam tilt ze haar hoofd op en we kijken elkaar aan. Ik krijg een voorzichtige glimlach.
"Volgens mij moeten we weer even praten" zeg ik. Ik begeleid haar naar haar stoel en ga naast haar zitten op een krukje. Met mijn arm om haar schouders vraag ik waarom ze zo verdrietig is. Dan begint ze te vertellen dat ze naar had gedroomd. Dat ze altijd maar alleen is en dat haar kinderen nooit komen. Dat ze alles kwijt is en dat er van haar gestolen wordt. Ik zie aan haar dat ze haar tranen probeert tegen te houden.
"Dat lijkt me vreselijk, dan moet u zich erg eenzaam en machteloos voelen" Daar komen de tranen.  Huilend en snikkend verteld ze dat ze haar man en de kinderen zo mist en dat alles van haar afgepakt is. Ze kijkt mij met een verdrietige blik in de ogen aan.
"Dat is eigenlijk ook zo, u krijgt van ons zorg en u bent grotendeels afhankelijk geworden, weet u ook nog hoe het zo gekomen is?" "Ik bedoel het moment dat u bij ons moest komen wonen?"
Ze begint te vertellen over haar val in haar huis, de breuk van haar heup en dat ze van alles ging vergeten. Ook wist ze niet altijd de weg meer naar huis en toen kwam het moment dat er niemand meer bij haar op bezoek kwam. En dat haar beide zonen en schoondochters zich zorgen om haar hadden gemaakt en haar hadden geholpen. "U heeft twee zorgzame zonen, ik zie aan u dat u veel van ze houdt" Dat bevestigd ze met een twinkeling in de ogen. De tranen wellen weer op. Ze begint weer te huilen.
Dan kijkt ze ineens op. Door de tranen heen ziet ze het tafereel op doek wat voor haar staat op de tafelezel. Het begin van de hunebedden in Havelte." Kijk, daar gingen we elke zondag naar toe! ", en ze wijst met haar knokige vingers naar het tafereel op het doek. "Samen met de de kinderen gingen we wandelen en koffie drinken bij het Theehuisje". En voor de zoveelste keer verteld ze over de mooie tijd toen het gezin nog bij elkaar was. Zij als zorgzame moeder van  twee jonge zonen en de vrouw van een geweldige man. Langzaam begint haar gezicht wat kleur te krijgen, de eerst zo bleke wangen krijgen een rode blos. Ik zie dat de herinneringen haar goed doen. "Zullen we verder gaan schilderen of wilt u eerst een kopje thee?" Met opgerichte rug en duidelijke hoorbare stem zegt ze; "Verder schilderen, de heide moet nog paars en er moeten nog wat vogels in de lucht!". Ik meng wat verf en geef haar de penseel. Geconcentreerd maakt ze haar zoveelste streken op doek. Maar nu even weer met het gevoel dat ze samen met haar geliefde gezin de wandeling op zondag maakt, bij de hunebedden van Havelte.



Verdriet om jou, om mij en ons.

Al een lange tijd voel ik mij onbestendig. Ben ik onrustig, voel ik mij van binnen hol. Schilderen lukt niet, ik loop naar mijn atelier en zet een leeg doek op de ezel maar op een of andere manier lukt het mij niet te kiezen, te beginnen. Er komt gewoon niets uit mijn handen. Ik voel mij onzeker, ik voel mij klein. Een nietsnut. Net als vroeger.
En ineens realiseer ik mij dat ik nog steeds met jouw in mijn hoofd zit. Je houdt me bezig. Maar dat kan niet! Ik was toch klaar met je? Mijn verleden met jouw had ik verwerkt. Ik heb gejankt, geschreeuwd en gehuild. Ik ben boos geweest, woedend zelfs.
En uiteindelijk kwam er zelfs begrip. En kon ik je loslaten. Je bent mijn moeder en je bent dood gegaan. Zonder mij te willen zien of spreken. Dat doet zo vreselijk zeer, het komt nu pas binnen. En hoe! Alsof je weer die dolk in mijn hart steekt en nog eens langzaam omdraait.
Je laat mij weer voelen dat je mij nooit hebt gewild en dat ik altijd teveel voor je was. Het is alsof de wond die zo mooi geheeld was weer open gereten is.
Wat is het leven toch wreed, Ik wil die pijn niet meer voelen. En toch voel ik al heel lang tranen branden. Is mijn keel weer dicht geknepen. Net als toen. Krijg ik weer ingewreven dat ik als kind teveel voor je was. Een last, een niemand.
Je kleindochter heb je nooit willen ontmoeten. Ook zij was niet gewenst. Ze paste niet in je plaatje, ook zij was lastig. Als ik daar te lang over na denk wordt ik zo kwaad! Woedend! Het feit dat je haar nooit hebt willen zien of spreken! Walgelijk! Alleen maar omdat je stomme trots en je angst in de weg stonden!
Terwijl ik dit schrijf  branden de tranen en ik voel de eerste gaan.
Eindelijk mag ik van mezelf janken en verdriet voelen. Verdriet om het gemis, om de strijd die ik altijd heb moeten leveren en verdriet omdat ik geen moeder heb gehad.
En uiteindelijk tranen van opluchting omdat ik godzijdank niet zoals jij ben. Omdat ik wel kan toegeven.En ik wel  "Ik hou van je" kan zeggen. Omdat ik gelukkig naar mezelf kan kijken en sorry kan zeggen als dat nodig is.
Deze tranen waren nodig, en misschien moet ik accepteren dat de wond af en toe weer open zal gaan. Dat het litteken voor eens en voor altijd een onderdeel is van wie ik ben.
Ik ben je dankbaar voor het feit dat je mij op deze wereld hebt gezet. Dat wel. Dit leven had ik voor geen goud willen missen. Ik heb er met vallen en opstaan toch wat van kunnen maken. Mam, je hebt het toch weer voor elkaar. Tranen om jou, om mij en om ons. Zo blijf je hoe dan ook een onderdeel van mij. Ik ben uiteindelijk nog steeds je dochter. Of je wilt of niet. Met goede en minder goede eigenschappen, wel of niet van je geërfd. En het is goed zo. Toch wel. Gelukkig kan ik mijn verdriet wel toelaten omdat ik het waard ben.Omdat het me mens maakt van vlees en bloed.
De tranen geven mij ruimte en lucht, en ik voel weer beweging. Dank je wel, mam. Jij hebt mij laten zien hoe het niet moet en daar ben ik je dankbaar voor. Rust zacht. Vanavond maar weer eens dat lege doek op mijn ezel zetten.










Klein kreng



Vanavond een lange wandeling gemaakt met de beide witjes. Heerlijk! Richting station, A.B.C. Intratuin, Randweg, Stad en Esch Randweg, Werkhorst, Wilhelminapark en weer naar huis. Even uitwaaien en ontspannen.....dacht ik. Loop ik met mijn vermoeide honden aan de lijn door het park in de Maarten Ottenlaan richting station zie ik bij het hoekhuis een lief klein terrier achtig hondje staan. Buiten het erf op straat. Met de tanden ontbloot, nekharen overeind en boos grommend. Niet zo lief dus...... Ik negeer hem en loop gewoon door. Rex en pebbles doen hetzelfde. Ineens neemt hij een aanloop en springt Rex agressief in de baard! Midden op straat! Al blaffend, grommend en agressief bijtend valt hij Rex aan. Ik schrik mij kapot! Rex reageert door diep te grommen met het kreng vastgebeten  in zijn baard! Ik probeer uit alle macht mijn hond erbij weg te slepen. Ineens schut Rex een keer en het hondje vliegt met een salto op het gras. Daar krabbelt hij hijgend overeind, poten gespreid met de tanden ontbloot en met een blik in de ogen waarvan ik dacht. "Die hond die spoort niet." De zoon des huizes , die op het punt stond weg te fietsen met vrienden, keert op zijn fiets en pakt het kreng vast. Hij kijkt mij schaapachtig aan en zegt niets.  Welopgevoed, wonende in het park zou je denken, niet dus.....
 " Jesus, wat een agressief kreng!" Flap ik eruit. Ik besluit door te lopen met tranen in de ogen van schrik. Rex schut nog een keer en het lijkt hem allemaal niets te hebben gedaan. Met trillende handen  controleer ik hem nog wel even op bijtwonden. Niets te vinden gelukkig. Mijn ontspannen wandeling eindigde in een andrealine gevuld avontuur. Hopelijk hoef ik dit nooit weer mee te maken. Maar als we elkaar toch weer een keer ontmoeten ? Ach, Vooruit. Dan mag Rex los van de riem. Mag hij het kreng een lesje leren......


En nu ben je dood.

Gistermorgen ben je gestorven. Ik heb je al meer dan twintig jaar niet meer gezien en gesproken. De meeste mensen hebben hun moeder nabij. Letterlijk en figuurlijk. Ik niet. Twintig jaar geleden heb ik een wurgkoord door gesneden.
De manier waarop ik het hoor dat je gestorven bent. Als ik je rouwadvertentie lees, zo kil......
Alsof ik niet besta, er niet toe doe. Zeer doet het nog steeds. Maar verbazen doet het mij niet meer. Als kind, als zus verbannen omdat je niet tegen de waarheid kon. Een kind wat zich kapot heeft gewerkt en op de tenen heeft moeten lopen om jouw, haar vader, broer en zus gelukkig te zien. Een kind wat geen kind heeft kunnen zijn...... En jij wilde het niet zien. Ik werd ouder en hoopte op een open en eerlijk contact. Jij niet. Je sloot voorgoed die deur. Jij hebt niet kunnen ontsnappen aan je gevangenis. En nu ben je gestorven. Mam, ik hoop dat je nu rust ervaart en vrij bent van je pijn en angst. Jammer dat de dood daar voor heeft moeten zorgen......




Zadelpijn

Op een mooie zonnige zaterdagmorgen fiets ik door de stad op weg naar de fietsenwinkel. Met een missie! Twee weken daarvoor heb ik namelijk een fiets gekocht met behulp van het fietsenplan van mijn werkgever. Een prachtige Batavus Mamba geloof ik. Stevig, robuust, grote fietstassen en een mand aan het stuur. Een prachtige fiets! Alleen het zadel. Sportief, puntig maar keihard. Ik dacht eerst dat het even moest wennen maar het wende niet en ik kreeg tijdens het fietsen steeds meer pijn in het gebied waar je als vrouw liever geen pijn hebt, als je begrijpt wat ik bedoel.
Geen probleem had de fietsenmaker gezegd. Je mag altijd terug komen als het zadel niet fijn zit.Dan ruilen we het zonder kosten om totdat er een zadel is wat wel lekker zit. Met die garantie was ik erg blij.
Ik naderde de fietsenmaker en parkeerde mijn fiets netjes in de fietsenstalling buiten de winkel. Ik stapte opgelucht af. In de winkel stond een overijverige jongeman mij op te wachten met de vraag : " Waarmee kan ik u van dienst zijn, mevrouw? ".
Na mijn uitleg over het zadel en mijn pijnlijke derrière, mijn pijnlijke vrouwelijkheid liet ik voor het gemak even achterwege ,gingen zijn ogen glinsteren en gaf hij aan een perfect zadel voor mij te hebben. Alleen ik moest misschien wel wat bij betalen. Geen probleem!! Absoluut niet. Geld weegt niet op tegen pijn op een plek waar pijn niet fijn is.
Ik mocht de fiets wel even naar binnen halen en hij liep met een drafje naar boven om al snel  met een zadel naar beneden te komen. Het zadel had ook een naam. "Remembering" heette het. De jongeman zag aan mij dat ik het een beetje vreemd vond dat het zadel een naam had en begon meteen op een professionele manier uit te leggen dat in het zadel een soort gel zat wat onthield wie er op had gezeten en dat mijn zitvlak dus altijd herkent zou worden.
Ja, ja, ook in fietsland gaat de ontwikkeling door!
Het zadel was aan de prijs maar ik wilde er wel voor gaan. Hij schroefde mijn oude zadel eraf en zette het nieuwe erop met de bedoeling dat ik even een proefritje kon maken. Zo kon ik voelen hoe heerlijk het zadel zat en dat het mijn zitvlak goed had onthouden!
Met dat hij het zadel had bevestigd zag ik dat er een groot ovaal gat in het zadel zat. Dat had ik nog nooit gezien. "Hey";  zeg ik tegen de jongeman "Er zit een groot gat in!"
En gelijk met dat ik het zeg steek ik mijn wijsvinger al wiebelend door het gat om mijn observatie kracht bij te zetten. Ik zie de jongeman langzaam rood aanlopen en ik begrijp niet waarom. Misschien omdat ik zo enthousiast reageer! Dat zal het zijn.
" Proestend, maar zijn lach inhoudend zegt de jongeman dat ik buiten een proefritje mag maken.
Dat ga ik doen. En het is een openbaring! Wat een heerlijk zadel en wat fijn toch dat het onthoudt hoe mijn zitvlak zit! De techniek staat voor niets in fietsland!
Mijn gedachten zijn alleen maar bezig met de gel wat mijn zitvlak onthoudt. Zo bijzonder! Buiten stap ik enthousiast af en loop met de fiets naar binnen. Ik zie de jongeman met tranen in de ogen en een rood hoofd achter de balie praten met een andere jongeman die ook net als hem een rode wangen heeft en een grote lach op zijn gezicht. Naïef als ik ben denk ik dat ze onderling een grapje hebben gemaakt en daarom in de lach zijn geschoten. De jongeman ziet mij aankomen en herpakt zich. Hij schraapt zijn keel en zucht een keer heel diep en vraagt ; " En mevrouw, hoe zat het zadel?" Ik reageer weer enthousiast over de gel en het zadel. En ik geef aan dat het zadel verkocht is.
" Dat gat zal er dan wel bij horen, staat ook best wel grappig" zeg ik. De jongeman begint weer een rode kleur te krijgen en een glimlach om de mond maar hij blijft mij strak aankijken met de vraag hoe ik wil betalen.
Na het betalen loop ik blij als een kind de zaak uit met mijn "Remembering" zadel. De rit naar huis is hemels. Ik voel niets aan mijn zitvlak en zelfs niet aan mijn vrouwelijkheid! Dan begint mij ineens een lichtje te branden. Op dat moment realiseer ik mij dat het gat natuurlijk gemaakt is om mijn gevoelige vrouwelijkheid te ontlasten. En ineens zie ik mijn wiebelende wijsvinger door het gat met de opmerking "Hey er zit een gat in dit zadel!" en de in de lach schietende jongeman. Met het schaamrood op de kaken en toch ook wel een klein binnenpretje fiets ik naar huis. De techniek staat voor niets in Fietsland. Helemaal geweldig! Maar ze hadden mij wel even wat meer kunnen vertellen over die ontwikkeling. Het zadel zit geweldig, gelukkig maar. Dan hoef ik binnen afzienbare tijd niet meer  naar de fietsenwinkel!



Bekakte Fries.

Om kwart voor tien stap ik op de fiets en ga rustig richting het woon zorgcentrum waar ik werk. Mijn jas hang ik op en ik loop naar boven m'n collega tegemoet. Ik vraag of ze nog wat over te dragen heeft. "Nee, eigenlijk  niet " zegt ze. Met dat ik mij omdraai om naar de andere huiskamer te gaan zegt ze : "O, ja, Jan is overleden".
Jan is overleden, klinkt het na in mijn hoofd.  "Och, Jan ? " vraag ik toch nog verbaast.
Jan was vanmorgen in z'n slaap overleden. Het zat er eigenlijk al een tijdje aan te komen. Dementerend, slechtziend en rolstoelafhankelijk. Al hoe wel, wij zagen hem lichamelijk en geestelijk aftakelen maar op een of andere manier hield hij vast aan het leven. Alsof iets of iemand hem weerhield om de overstap te maken.
Voor de opname was het een imponerende lange statige man van dik in de tachtig. Witte haren en netjes in de kleren. Ribcord broek met geruit overhemd en spencer. Mooie glimmende bruine instappers. Op en top heer. Gepensioneerd huis schilder met eigen bedrijf , en werknemers en daarnaast ook nog kunstschilder.Toen hij  in een van de aanleunwoningen kwam wonen was zijn slechte zicht en lichte ouderdom vergeetachtigheid de reden waarom hij niet meer thuis kon wonen.  Al snel na de verhuizing werd meneer meer dan vergeetachtig. Verward liep hij door de gangen te zoeken. Op zoek naar van alles en nog wat. Eigenlijk al snel daarna kwam hij bij ons in het woon-zorgcentrum wonen. Het lukte hem niet structuur aan te brengen in zijn leven en zijn slechte zicht belemmerde hem in zijn dagelijkse leven. Deze statige oude heer kon het niet meer alleen en had hulp nodig.
Uiteindelijk bood het dagcentrum uitkomst. In het begin ging ik, samen met collega,s, naar hem toe om kennis te maken. Maar we kregen niet het idee dat hij nu zat te springen om bij ons te komen. Hij snapte niet waarom hij naar ons toe moest. Familie hoopte dat vader bij ons nog wat aanspraak had en geprikkeld werd. Maar eigenlijk zat deze heer daar helemaal niet op te wachten. Toen al had ik het gevoel dat hij er geen zin meer in had. Maar zijn dochters hielden van hem en hij hield van hen. En ik denk dat hij op een gegeven moment besloten heeft  voor zijn kinderen toch maar te komen. Helemaal toen hij rolstoel afhankelijk werd en hij eigenlijk letterlijk en figuurlijk geen kant op kon. Ondanks de perioden van boosheid en onrust wendde hij snel. Na een tijdje kreeg hij contact met medebewoners en de collega,s. En ik zag hem daar toch ook wel van opknappen. Hij werd minder boos en genoot ook af en toe wel van de sfeer en activiteiten die wij aanboden. Vooral met de Drents sprekende collega,s en bewoners had hij  uiteindelijk goed contact. Vooral als hij in zijn belevingswereld weer zijn bedrijf aan het runnen was. En wij daarin mee gingen hadden we samen vaak de grootste lol.
In het omgang advies van de psycholoog stond op een gegeven moment
"Aanspreken met Jan en Drents praten"  Voor mij was dat lastig. Laat ik nou geen woord Drents spreken!
Zo'n prachtige grote man mocht ik tutoyeren en ik moest ook nog Drents met hem praten want dan kreeg ik beter contact werd er gezegd. Daar zat natuurlijk wat in maar ik kreeg het niet voor elkaar. Jan was voor mij op z'n minst Meneer Jan. Meneer Jan had nog steeds die uitstraling van een heer en baas ondanks de dementie en lichamelijke beperkingen die hij had. Op en top heer in zijn verblijf rolstoel met z'n ribcord broek en spencer.
In het begin konden Jan en ik het dan ook niet zo goed met elkaar vinden. Op een of andere manier was er geen klik zoals met de andere collega,s. Ik kon dan ook met een lichtelijk jaloers gevoel kijken naar de mooie taferelen aan tafel als collega's in het Drents over vroeger aan het spreken waren met Jan. Alsof Jan met z'n personeel grapjes aan het maken was.
Maar na een tijdje leerde wij elkaar steeds beter kennen en ontstond er wederzijds respect. En op een gegeven moment kwam ik zoals elke werkdag weer op het dagcentrum met een "Goedemorgen allemaal !" En zoals altijd verwachte ik geen reactie toen ineens Jan reageerde met "Aha! , daar heb je die bekakte Fries weer!  " met een ondeugende blik in de ogen en  licht omhoog krullende mondhoeken.
Ik schoot in de lach en liep naar hem toe en pakte zijn grote hand en zei " Inderdaad meneer Jan daar is de bekakte Fries weer."
Sindsdien was het contact warm te noemen. Zonder woorden begrepen wij elkaar. Als hij iets niet wilde gebeurde dat ook niet en als hij met rust gelaten wou worden respecteerde ik dat ook. Als ik het over meneer Jan had wist hij dat de bekakte Fries er weer was. Ook het contact met familie was goed en betrokken te noemen. Vooral met de jongste dochter had Jan een innig contact. Zij kwam elke avond naar papa toe met gebak. Meneer Jan kon op het eind niet meer genieten van het eten maar pannenkoeken, patat, oliebollen en gebak gingen er met smaak in. Vader en dochter waren inmiddels meer dan een twee eenheid geworden. Zij kon hem eigenlijk niet missen en dat voelde hij haarfijn aan. Eigenlijk was zijn tijd allang gekomen. Maar wat is de liefde en de binding tussen mensen dan toch sterk. Ze moesten er allebei klaar voor zijn op hun eigen manier en tijd.
Maanden gingen voorbij en Jan trok zich steeds meer terug in zichzelf. Contact was er alleen door aanraken en nabijheid. Uiteindelijk kon Jan niet meer lang zitten, kreeg hij pijn en bleef langer in bed. En uiteindelijk bleef Jan helemaal in bed. Op het dagcentrum zagen we hem niet vaak, medebewoners misten hem." Hoe is het toch met Jan?"
Af en toe ging ik even naar hem toe op zijn kamer. Dan lag hij in zijn speciaal aangepaste bed heerlijk te slapen. Af en toe was hij wakker en hadden we oogcontact, meer niet. Ik miste het aanblik van de statige man in ribcord broek en geruite overhemd. Voor mij was het moeilijk hem zo te zien. Een man van bijna twee meter, vel over been, holle ogen, zo weerloos en afhankelijk  in bed te zien liggen. Het woord bekakte fries heb ik nooit meer van hem gehoord. Jan was te ver weg in zijn eigen wereld geslopen.
Uiteindelijk kon ze hem loslaten en is Jan in zijn slaap over gegaan.
Meneer Jan zal ik niet snel vergeten. Sommigen mensen blijven je gewoon bij . Het was een bijzonder heerschap die tot het eind opstandig en trots was ondanks de ziekte en uiteindelijke afhankelijkheid van anderen. De bijzondere manier waarop hij zijn liefde voor zijn gezin liet zien ,door haar de kans en de tijd te geven om hem los te laten, blijft deze bekakte Fries altijd bij.




Joint at the hip.

Een jaar geleden precies het zelfde meegemaakt. Een meningsverschil met een vriendin van een bevriend stel waar wij allebei regelmatig over de vloer kwamen. Ik wat vaker dan mijn man maar af en toe kwam hij mee of gingen wij met z'n vieren uit eten. Gezellig. Op een gegeven moment zag ik iets op internet wat vragen op riep over een afspraak die wij hadden. Ik sprak haar daarop aan en gaf aan wel even bij haar langs te willen komen om het bespreken en helder te krijgen. Daar zat zij blijkbaar niet op te wachten en begon een discussie over onze vriendschap middels s.m.s. Prima maar ik ben een beetje ouderwets, ik wil een gesprek wat beide mensen persoonlijk aangaat liever face to face doen. Als je begrijpt wat ik bedoel. Maar zij dus liever niet.
Uiteindelijk werd het geschreven gesprek best heftig en moest zij op een gegeven moment huilen. Nu vraag je jezelf af hoe ik dat nu kan weten als je een gesprek hebt met iemand via een schermpje. Schrik niet. Haar man kwam er tussen. Ik las ineens: " Nu zit ze hier aan tafel en heb je haar aan het huilen gemaakt!! "
" Ik heb altijd al gedacht dat jullie dit een keer zou flikken, hier zit ik niet op te wachten!! " Zat ik ineens met een ziedende man aan de s.m.s! En ineens ging de discussie niet meer over mij en haar maar over ons! Mijn man werd er ineens bij gehaald!
Terwijl ik woorden had met haar! Ik was beland in een twilight zone. Wat had mijn man nou met deze hele affaire te maken?  Uiteindelijk kreeg ik haar niet meer te spreken en heb ik tegen hem gezegd dat ik deze manier van communiceren tekenend vond en dat ik met hem het gesprek wilde eindigen en daarbij ook onze vriendschap. En klaar was het.......
Waar het mij om gaat is niet eens de heftige discussie met haar omdat die er toch wel een keer aan zat te komen. Maar dat hij ertussen sprong om het voor haar op te nemen!  Alsof het ging om een klein kind! Terwijl ik toch echt met een volwassen vrouw aan het discussiëren was.
Joint at the hip zeggen de Engelsen dan. Onafscheidelijk, een relatie  tussen twee mensen ervaren als een en dezelfde persoon. Te lang een stel dat de een het woord moet doen voor de ander omdat de
ander zichzelf verloren heeft in die relatie. Geen eigen mening en identiteit meer. Wat hij is en doet, ben ik ook. En dat projecteren op een ander! Alsof ik hulp nodig had om deze discussie aan te gaan en te eindigen? Gelukkig niet! Daar heb ik mijn man echt niet voor nodig!
Uiteindelijk ben ik blij dat ik er een punt achter heb gezet, er is mij door deze ervaring erg veel duidelijk geworden.
Maar goed, het komt blijkbaar vaker voor. Vorige week nog. Niet eens een discussie, niet eens vrienden. De oorzaak was  mijn opzegging bij een schilderles docent. Met haar vriend had ik op Facebook namelijk leuk contact over muziek en kunst en andere leuke discussies. Erg gezellig. Niet meer dus. Mijn opzegging bij haar was blijkbaar voor hem een reden om mij uit zijn vriendbestand te knikkeren.....
Ook geen eigen mening, geen eigen leven, geen eigen vrienden. Joint at the hip. Zo veel van iemand houden dat de mening van de ander je eigen mening wordt. Eigenlijk is het zielig. De wereld wordt wel erg klein op die manier.
Voor mij bestaat een relatie nog altijd uit twee personen met elk een eigen leven, eigen vrienden, eigen mening en dus een eigen persoonlijkheid. De relatie is voor mij een extra leuke aanwinst en geen doel op zich. Mijn doel is gelukkig zijn en mijn leven leven zoals het voor mij bedoeld is. Mijn man is mijn beste vriend, mijn maatje en spiegel. Hij is voor mij het kersje op de taart! Voor mij never nooit niet Joint at the hip. Veel te moeilijk lopen.....









Stoppen met schilderles

Vandaag heb ik besloten te stoppen met schilderles. Ik kan het alleen, ik wil zelfstandig verder omdat mijn ontwikkeling in het schilderen gewoon door gaat met of zonder les. Vandaag kreeg ik een mail van mijn lerares van de schildersclub. De aanleiding was mijn bericht te stoppen met les. Het enige wat ik wel dacht te gaan missen is de gezelligheid en het contact met mijn lerares en een aantal cursisten. Dat was een vergissing....
Mijn gevoel zegt al heel lang dat ik moest stoppen maar het kwam er maar niet van om de knoop door te hakken. Maar door een gebeurtenis met een mede cursist was de maat vol en mailde ik mijn lerares. Daarin bedankte ik haar voor haar geduld en kennisoverdracht en vertelde haar erg veel aan haar begeleiding te hebben gehad. Maar dat het tijd was om zelfstandig verder te gaan.
Ik kreeg een mail terug. En wat voor een! Allereerst vond ze het jammer en daarna kreeg ik te lezen dat ik een fout zou begaan en dat het te vroeg was om te stoppen.
En daarna een spervuur van negatieve feedback samen met de zin: " Ik zeg dit niet om je te kwetsen en ik hoop dat je het ook niet zo opvat..."
Echt wel! Dat wat ze zei is erg kwetsend! Niet zo zeer de feedback. Feedback is altijd goed maar de timing. Nu pas! En wat nog vele malen kwetsend was is deze zin.....
"Misschien ben ik wel te aardig voor jullie en moet ik strenger zijn, maar dan moet daar wel ruimte voor zijn, iedereen is zo gevoelig over z'n werk en er zijn  zo veel tenen om op te gaan staan, maar eigenlijk ben ik de enige die iets kan zeggen , want aan je vrienden en familie heb je niks die vinden al gauw alles prachtig......"
Ik moet eerlijk bekennen dat ik als trotse leeuw even een moment in mijn eer was aangetast. Even was er de twijfel. Misschien had ik haar ook moeten zeggen dat de lessen niet meer pasten in mijn drukke bestaan, zoals een mede cursist voor mij had aangegeven toen zij besloot te stoppen. Terwijl ze eigenlijk ook bedoelde te zeggen dat ze ook niets meer aan de lessen had en zelf haar weg wel kon vinden.......
Misschien had ik dat moeten doen. Maar ik wil niet meer schijnheilig zijn en lief gevonden worden. Dus na een moment van twijfel en teleurstelling  kwam er op den duur de strijdbaarheid! En als ik mij strijdbaar voel wordt ik erg creatief! Ook met woorden.
Het is namelijk erg jammer voor haar dat ze niets aan de meningen van familie en vrienden heeft, dat vindt ik een gemis. Schilderen doe ik vooral voor mezelf omdat ik het een heerlijke bezigheid vindt. Omdat ik me er in kan verliezen en mijn gevoel er in kwijt kan. Daarnaast geniet ik van het aanblik van een vriendin of familielid die gaat huilen omdat ze de beeltenis van haar kind of huisdier in mijn schilderij terug vindt. Naar mijn beste weten huilen mensen niet voor niets, zo lelijk zijn mijn schilderijen nou ook weer niet!
Als dan een lerares zegt dat ik weinig kleur gebruik, dat ik aan het verstijven en aan het poetsen ben, weinig diepte gebruik, dat ik portretten plat en doods maak en weinig gebruik maak van licht en donker en vorm en ook nog twijfelaar ben. Dan weet ik wel wat ik met die feedback doe. Direct de prullenbak in!
Mijn "lerares" heeft zich van een kant laten zien die ik nog niet van haar kende. Wat mij betreft mag zij zich helemaal geen lerares noemen. Naar mijn mening is een lerares namelijk trots als haar leerling zegt klaar te zijn om zelfstandig door te gaan. Ze zou dan blij voor je moeten zijn en je succes willen wensen!
Zo zie je maar weer. Het was allemaal schone schijn. Niet alleen van haar kant maar ook van de mede cursisten waarvan ik dacht een leuke vriendschappelijke band te hebben opgebouwd. In hen heb ik mij ook duidelijk vergist. Meteen na het akkefietje met mijn lerares geen gezellig contact meer, werd compleet genegeerd. Wat heeft mijn beslissing om te stoppen met hen te maken? Ik heb werkelijk geen idee! Niet te geloven wat een slappe hap. Ik kan me wel voor de kop slaan dat ik er toch weer in getrapt ben.....
Al met al was het gewoon geen les. Niet echt. Het was gewoon een gezellig samenzijn van een stelletje amateurs, met koffie en koek voor zeventien euro per ochtend! Prima voor toen, niet zo
prima voor nu. Ik kan mijn geld wel beter besteden. Eigenlijk moet ik haar ,en de rest van de club ,bedanken. Ik heb veel geleerd. Door deze ervaring voel ik mij sterker en zelfverzekerder dan ooit! Lekker eigenwijs doorgaan met schrijven en lekker "twijfelen" en  "poetsen"!
Op het moment dat ik besloot te stoppen met schilderles verkocht ik twee schilderijen en hengelde ik drie opdrachten binnen! Alsof het universum mij wat duidelijk wilde maken!
Wees eerlijk, vooral naar jezelf en luister altijd naar je intuïtie, dat is je kompas. Schilderles heb ik niet meer nodig, gelukkig niet. Ik ga gewoon lekker door met  "poetsen"!






 


Sterren op het doek

Op schilderles, kregen we met z'n allen de opdracht om een portret te maken van een mede cursist alla "Sterren op het doek"! Je kent het wel. Een BN'er die het hemd van het lijf wordt gevraagd door mevr. Groenteman. En in de tussentijd geportretteerd wordt door drie kunstenaars. Aan het eind van het programma mag de BN'er een portret meenemen naar huis en de rest wordt geveild voor een goed doel.
Een leuk programma. Leerzaam ook. Zo kan je nog eens in de keuken van een andere kunstenaar kijken. En natuurlijk inspiratie opdoen! Vooral de reacties van de BN'ers als de kunstwerken worden onthult. Erg bijzonder om te zien en dan vooral de keuze die ik soms niet begrijp maar wel recht doet aan kunst. Omdat dan blijkt dat kunst de meest persoonlijke manier is van uitdrukken en verbeelden. Van de kunstenaar en van de geportretteerde kijker!
Prachtig. Je kunt je dus voorstellen hoe leuk ik het vond om aan deze bijzondere opdracht mee te werken. Maar wat later blijkt, was ik wat te naïef .Maar goed, het was zo ver! Lootjes met namen van alle deelnemende cursisten werd in een oude glazen pot gedaan en zij mocht het lootje trekken. Omdat ze van te voren al had aangegeven niet mee te willen doen omdat portret schilderen niet een van haar sterke kanten was. Heel begrijpelijk. Portret schilderen is een vak apart. Laat zij nou het lootje trekken met haar eigen naam! Alsof het lootje er mee speelde!
Ik vond het prima, voor mij was ze een uitdaging. Ik had nog nooit een ouder iemand met bril geportretteerd. Tijdens de schilderles werd de dame op de foto gezet en uit de foto's koos ik de mooiste pose.
Vol goede moed begon ik aan het portret. Ik vond het heerlijk! Ik wilde haar persoonlijkheid ook treffen en dat is ook altijd een uitdaging. Gelukkig was ik al bedreven in het maken van portretten. Ik moest nog veel leren maar uit reacties van mensen kon ik aannemen dat portretten schilderen mij goed af ging.
Na een aantal weken was het dan zover. De onthulling!
We waren allemaal een beetje nerveus en zij helemaal. Ze moest van ons even de ruimte uit zodat wij onze werkstukken konden neerzetten. Ik was blij verrast over de prachtige werken die er stonden te pronken. Stuk voor stuk met liefde gemaakt , ik zag het en merkte het aan alle makers. Allemaal anders en toch gelijk.
Ze mocht eindelijk binnenkomen. Ze was zenuwachtig en gespannen. Daar stonden we dan met z'n allen, de schilderijen te bewonderen. Ze vertelde hoe mooi ze de portretten vond en dat ze eigenlijk geen keuze kon maken. Voor ons wel een beetje jammer. Een keuze is een soort bevestiging van je kunnen als kunstenaar en dat voelt natuurlijk altijd goed! Maar het was niet anders. Voor haar was het moeilijk. Als je de een kiest kies je automatisch niet voor de ander en dat kan de ander als een afwijzing zien. Dat wilde ze natuurlijk voorkomen door niet te kiezen. Voor haar logisch en begrijpelijk. Geen ramp! Ik had een portret gemaakt die recht deed aan mijn manier van schilderen. Erg tevreden was ik, ze was het gewoon ! En ze was er gelukkig erg blij mee.
Aan het eind van les mocht ze van ons alle schilderijen mee nemen naar huis. Iedereen tevreden en er werd weer een lootje getrokken voor het volgende slachtoffer van "Sterren op het doek". Ik had er weer erg veel zin in. Iemand blij maken met iets van jezelf is het mooiste gevoel wat er bestaat! Vol goede moed de stad in om een volgend doek te kopen voor weer een persoonlijk portret!
Een paar weken later liep ik door de stad en net als ik over het bruggetje wil lopen stopt ze op haar fiets naast mij. "Ik wil je nog even wat vragen" ; zegt ze zenuwachtig. "Natuurlijk" zeg ik.
Stamelend zegt ze: " Ja, ik wilde het al eerder, je moet mij niet verkeerd begrijpen  maar ik, je schilderij....."
"Ja, wat is daarmee"', vraag ik vriendelijk. "Mijn neus, het is niet mijn neus, begrijp mij niet verkeerd, het is erg mooi en ik ben het echt. Maar mijn neus klopt niet, kan je dat niet veranderen? "
Verward door al haar tegenstrijdigheden van wel en niet mooi , sta ik met stomheid geslagen. Dan herpak ik mezelf en reageer met : " Je hoeft niet te kiezen, dat hadden we toch afgesproken? Als je het portret niet mooi vindt kies je het toch niet? Ik ga het niet veranderen, ik ben er blij mee"
Ze blijft maar door kakelen met zich te verontschuldigen. " Begrijp mij niet verkeerd, prachtig, het haar en de bovenkant en de onderkant ben ik het echt maar alleen de neus, kan je die toch niet veranderen? "
Verbaasd en eerlijk gezegd ook met een gevoel van teleurstelling snap ik niets van haar verhaal. Uiteindelijk begin ik een beetje geïrriteerd te raken en zeg ik nogmaals : " Ik ga het niet veranderen!"
Dan zegt ze: " Dan moet ik het zelf misschien wel proberen, begrijp me niet verkeerd het is echt prachtig , ben er erg blij mee, maar....."
"Nou, dan moet je dat vooral doen! " reageer ik cynisch. Ze blijft maar door gaan met zich te verontschuldigen en zenuwachtig voor zich uit kijkend. Mijn ogen mijdend blijft ze haar verhaal over het portret herhalen. Eindelijk begin ik mij te realiseren dat ik aan het gesprek een eind moet breien.
" Je moet doen wat goed voelt, kies je het wel is prima, kies je het niet is ook prima, ik ga het niet veranderen. Het is zoals het is." Ik doe een stap achteruit en maak aanstalten om weg te lopen. Dan  hoor haar ik nog mompelen: " Dan moet ik het toch zelf maar veranderen........" 
Ze stapt op haar fiets en fiets weg. Mij verbouwereerd achterlatend. Een gevoel van boosheid bekruipt mij. Wat een vraag! Of ik de neus nog wil veranderen aan een portret wat ik als af heb bestempeld. Misschien moet ze zich realiseren dat ze gewoon een dikke neus heeft!
Ik loop met grote boze stappen verder en ineens moet ik denken aan Hanneke Groenteman met Irene Moors. Ik stel me de onthulling voor van haar drie portretten en zij zegt tegen de kunstenaar : " "Prachtig gedaan , erg mooi portret maar ik wil wel dat je mijn neus nog even veranderd ......"
Ik zie het helemaal voor mij en even heb ik een binnenpretje. Zij doet er maar mee wat ze wil, ook al is het ritueel verbranden! Maakt mij niets meer uit. Veranderen? Nooit niet!!
Aan "Sterren op het doek" doe ik niet meer mee. Naïef als ik was. Portretten maak ik alleen nog voor mensen die het waarderen. Lekker op de bank voor de t.v.  maar voor mij nooit meer in de praktijk "Sterren op het doek"!











Bruno

Net terug van een heerlijke wandeling met Rex en Pebbles. Langs het station naar het Wilhelminapark Meppel, om het ABC van de Stouwe en over het spoor naar het zandpad. op het zandpad kunnen ze lekker rennen en vliegen. En ik kan heerlijk genieten van de mooie omgeving en natuur langs de Reest. En vandaag was helemaal een feestje! het zonnetje van erbij! Na een tijdje kuieren zag ik in de verte een mevrouw aanlopen, met een rustige bijna langzame pas. Handen op de rug en af en toe omkijkend. Vlak achter haar zag ik een bruine hond met een kromme rug en ook een langzame pas. Rex en Pebbles waren aan het spelen met een stok en zagen niet wat ik zag. Ik besloot ze aan de riem te doen. Mijn twee energiebommen versus ziek of oude meneer. Die confrontatie wilde ik even uit de weg gaan. Langzaam kwamen ze dichterbij, de mevrouw liep af en toe over haar schouder kijkend naar haar lieverd. Een oude naar het bleek 11 jaar oude herdershond. Toen we elkaar passeerden wilde Rex en Pebbles natuurlijk spelen! Maar ik merkte al snel dat ze ophielden met proberen. Al snel gingen ze naast mij zitten zodat ik even met de mevrouw kon praten. Alsof ze allebei aanvoelden dat deze oude heer geen speelkameraadje meer kon zijn. Ze begon te vertellen over haar Bruno. Bruno was elf jaar oud, pijnlijke gewrichten, diarree waar hij pillen voor kreeg, blind aan een oog, vanmorgen ineens een dikke voorpoot, Incontinent van urine en ga zo maar door. Ik vertelde dat ik mijn honden even aan de lijn had gedaan omdat ik uit de verte al zag dat ze aankwam lopen met een zieke of heel oude hond. Toen ik dat zei brak ze. Tranen biggelde over haar wangen en ze dat ze het ook eigenlijk wel wist. Dat ze Bruno in moest laten slapen. Ik zei dat ze niets moest maar dat ik op afstand al zag dat hij op was en dat Rex en Pebbles instinctief wisten dat met Bruno niet meer gedonderjaagd kon worden. Door haar tranen en de aanblik van oude Bruno die braaf naast de baas wachtte, moest ik ook huilen, " Ik moet ook huilen"  zeg ik tegen haar. Door de tranen moeten we even lachen. Daar stonden we dan samen, twee mensen, twee vrouwen, twee dienliefhebbers die ineens zich even realiseren dat je een dier op een gegeven moment los moet laten en die laatste moeilijke beslissing moet maken voor een maatje waarvan je zoveel houdt." Morgen, ik ga morgen naar de dierenarts, het kan gewoon niet meer zo...." zei ze. " Heel veel sterkte morgen" zei ik , met een brok in de keel. Met dat ik verder wil lopen met Rex en Pebbles het zandpad af hoor ik achter mij: " Bedankt !!" Ik draai mij om en zie haar zwaaien. Ik zwaai terug. Rustig loop ik door en realiseer mij dat ik Bruno nooit meer zal tegenkomen. Die krijgt morgen zijn welverdiende rust na een heerlijk hondenleven.